Spis treści
ToggleSTEWIA JAKO ZAMIENNIK CUKRU – HIT CZY KIT?
Zamiennik cukru to produkt, który pozwala nam „zjeść ciastko i mieć ciastko”. Krótko mówiąc możemy dzięki niemu cieszyć się smakiem słodkim bez większych wyrzutów sumienia. W ostatnim czasie zrobiło się głośno na ten temat. Wśród zamienników cukru oprócz znanego od lat ksylitolu coraz częściej wymieniana jest stewia. Wraz z jej rosnącą popularnością pojawia się ważne pytanie – czy stewia jako zamiennik cukru to HIT czy KIT?!
[su_spacer=”20″]
Stewia jako zamiennik cukru – dlaczego KIT?
Stewia jako zamiennik cukru najczęściej przedstawiana jest w samych superlatywach. Dlatego dla odmiany na samym początku chciałabym pokazać jej wady.
[su_spacer=”20″]
Podtrzymuje w nas apetyt na słodkie
Pierwsza i moim zdaniem najważniejsza wada jest tak naprawdę zarzutem pod adresem każdego zamiennika cukru. Jest to fakt, że przyzwyczajają nas do smaku słodkiego. Uważam, że raz na jakiś czas można pozwolić sobie na coś słodkiego. Jednak nasze kubki smakowe nie powinny być stymulowane smakiem słodkim każdego dnia.
Tym bardziej jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że stewia może być nawet 300-400 razy słodsza od cukru białego! Co więcej smak słodki po jej spożyciu pozostaje w naszych ustach znacznie dłużej niż po zjedzeniu cukru białego. Dlatego istnieje dość spore ryzyko, że nadużywanie stewii nie pomoże nam odzwyczaić się od smaku słodkiego.
Jeśli nasz organizm będzie przyzwyczajony do smaku słodkiego, istnieje pewne ryzyko, że jeśli zabraknie nam zamiennika cukru sięgniemy po ten zwykły. W związku z tym polecam traktować stewię jako zamiennik cukru pod warunkiem, że:
- traktujemy ją jako produkt, który w zdrowszy sposób pomoże nam stopniowo odzwyczajać organizm od smaku słodkiego
- będziemy używać jej w umiarkowanych ilościach (np. jako niewielki dodatek do kawy/herbaty, składnik okazjonalnych „fit słodyczy”)
Stewia to kit jeśli nadużywamy jej jako zamiennika cukru. Jeśli zbyt często nachodzi nas ochota na słodkie powinniśmy zastanowić się jaka może być tego przyczyna. Może ona tkwić, np. w niedoborach żywieniowych o czym przeczytacie w moim artykule na temat apetytu na słodkie.
[su_spacer=”20″]
Może dawać gorzki posmak
Kolejny zarzut pod adresem stewii jako zamiennika cukru to fakt, że może stać się przyczyną gorzkiego posmaku potrawy. Nie jest to z pewnością nic przyjemnego, a raczej jest to coś, przez co możemy szybko zrazić się do stewii.
Dobra informacja jest taka, że można tego uniknąć wybierając odpowiedni produkt. Prawdopodobnie winę za gorzki posmak ponosi nieodpowiedni stopień oczyszczenia. Najlepszy profil smakowy posiadają preparaty wysokooczyszczonego rebaudiozydu A (99%). Jeśli stopień oczyszczenia jest niższy istnieje większe prawdopodobieństwo, że stewia da gorzki posmak.
[su_spacer=”20″]
Nie jest tania
Niestety stewia nie należy do najtańszych zamienników cukru. Dlatego na początku podkreśliłam, że nie warto przyzwyczajać organizmu do smaku słodkiego. Być może pojawi się taki moment, że będziemy musieli oszczędzać. Wtedy pojawi się ryzyko, że zamiast stewii kupimy dużo tańszy biały cukier.
[su_spacer=”20″]
Stewia jako zamiennik cukru – dlaczego HIT?
Przejdźmy teraz do zalet stewii. Tak naprawdę jest ich więcej niż wad, co jest ważną informacją dla osób dla których stanowi ona zamiennik cukru. Jeszcze raz dodam, że wszystkie zalety warto rozważać pod kątem umiarkowanego spożycia stewii.
[su_spacer=”20″]
Jest naturalna
Stewia to zamiennik cukru pochodzenia naturalnego. Tak naprawdę używamy nazwy „stewia” choć tak naprawdę substancją słodzącą są glikozydy stewiolowe pozyskiwane z rośliny o nazwie Stevia rebaudiana. Ekstrakt uzyskiwany z jej liści, który stanowi mieszaninę glikozydów stewiolowych to właśnie stewia.
W 2011 glikozydy stewiolowe zostały dodane do listy substancji słodzących dozwolonych do stosowania w żywności. W składzie produktów znajdziecie je pod symbolem E960.
[su_spacer=”20″]
Nie zaburza kaloryczności diety
Dobry zamiennik cukru nie powinien zaburzać kaloryczności diety. Taką właśnie ważną zaletę posiada stewia. Jej dodatek do potraw nie ma wpływu na ilość kcal. Glikozydy stewiolowe nie są trawione w naszym przewodzie pokarmowym. Ulegają rozkładowi dopiero na poziomie jelita grubego stanowiąc pożywkę dla bytujących tam bakterii. Tylko ich niewielka część zostaje wchłonięta i metabolizowana przez wątrobę. Jednak produkty tych przemian są wydalane wraz z moczem i kałem.
W związku z tym stewia to dobry zamiennik cukru jeśli jesteśmy na diecie odchudzającej i chcemy stopniowo odzwyczajać się od smaku słodkiego. Chcąc uniknąć efektu jo-jo, zamiast wprowadzać od razu radykalną dietę lepiej jest zacząć od drobnych zmian. Jedną z nich może być, np. zastosowanie stewii jako zamiennika cukru (przeczytaj więcej o tym jak schudnąć bez efektu jo-jo).
[su_spacer=”20″]
Jest odpowiednia dla osób z insulinoopornością i cukrzycą
Stewia jako zamiennik cukru jest odpowiednia dla osób z insulinoopornością oraz cukrzycą. Nie powoduje wzrostu poziomu glukozy we krwi po spożyciu produktu, który ją zawiera. Co więcej stewia może mieć korzystny wpływ na poziom glukozy we krwi powodując jego niewielkie obniżenie. Związki zawarte w stewii mogą zwiększać wrażliwość komórek na insulinę, a także stymulować jej wydzielanie przez trzustkę.
[su_spacer=”20″]
Ma korzystny wpływ na wartości ciśnienia tętniczego krwi
Jeśli macie problem ze zbyt wysokimi wartościami ciśnienia tętniczego krwi to stewia może pomóc Wam również w ich unormowaniu. Jak się okazuje może ona obniżać ciśnienie tętnicze krwi. W związku z tym, że jednocześnie charakteryzuje się wysokim bezpieczeństwem może być również stosowana u kobiet w ciąży z nadciśnieniem tętniczym indukowanym ciążą (przeczytaj więcej na temat diety w nadciśnieniu tętniczym w ciąży).
[su_spacer=”20″]
Nie powoduje próchnicy zębów
Stewia w przeciwieństwie do cukru białego nie stanowi pożywki dla bakterii, które powodują próchnicę zębów. Co więcej ma korzystny wpływ na nasze zęby, ponieważ posiada właściwości przeciwbakteryjne. Dlatego stewię możemy znaleźć nie tylko w produktach spożywczych, ale i w pastach do zębów.
[su_spacer=”20″]
Może zwiększać odporność
Stewia posiada właściwości przeciwbakteryjne. Ponadto jest źródłem selenu, cynku oraz witaminy C, które korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu immunologicznego i pomagają w walce ze stanem zapalnym. W związku z tym jeśli profilaktycznie lub w trakcie przeziębienia przygotowujecie dania/napoje na bazie produktów bogatych, np. w witaminę C możecie posłodzić je stewią. Taki zabieg zwiększy ich skuteczność (przeczytaj więcej na temat naturalnych metod walki z przeziębieniem).
[su_spacer=”20″]
Stewia jako zamiennik cukru – podsumowanie
Podsumowując, stewia to dobry zamiennik cukru, który posiada więcej zalet niż wad. Jednak podstawowym minusem jest fakt, że mimo wszystko nie pomaga odzwyczaić się od smaku słodkiego. Dlatego nie należy używać jej bez umiaru, a raczej traktować jako niewielki dodatek do kawy/herbaty czy okazjonalnie spożywanych „fit słodyczy”.
[su_spacer=”20″]
Wybrane źródła naukowe, z których pochodzą informacje znajdujące się w artykule:
- Brusick, D., 2008. A critical review of the genetic toxicity of steviol and steviol glycosides. Food Chem Toxicol. 46, nr 7, 83-91.
- Carakostas M.C., Curry L.L., Boileau A.C., Brusick D.J.: Overview: The history, technical function and safety of rebaudioside A, a naturally occurring steviol glycoside, for use in food and beverages. Food Chem. Toxicol., 2008; 46: S1-S10.
- Kroyer G.: Stevioside and Stevia-sweetener in food: application, stability and interaction with food ingredients. J. Verbr. Lebensm., 2010; 5(2):225-229.
- Nikiforov A., Eapen A.K., 2008. A 90-day oral (dietary) toxicity study of re-baudioside A in Sprague-Dawley rats. Int. J. Toxicol.27, nr 1, 65-80.
- Roberts, A., Renwick, A.G.: Comparative toxicokinetics and metabolism of rebaudio-side A, stevioside, andsteviol in rats. Food Chem.Toxicol., 2008; 46: S31-S39.
- Urban J.D., Carakostas M.C., Brusick D.J.: Steviol glycoside safety: Is the genotoxicity database suffi cient? Food Chem. Toxicol., 2013; 51: 386-390.