Spis treści
ToggleNadciśnienie tętnicze w ciąży
Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego zobowiązuje do tego by napisać kilka słów o tym czym jest nadciśnienie tętnicze w ciąży oraz jak postępować w przypadku jego wystąpienia. Jego pojawienie się może odbić się negatywnie na zdrowiu mamy i dziecka dlatego należy mówić o tej kwestii jak najczęściej i podkreślać rolę odpowiedniego sposobu żywienia w profilaktyce i leczeniu!
Żeby zrozumieć o co dokładnie chodzi z diagnostyką nadciśnienia tętniczego w ciąży warto poznać kilka pojęć. Poniżej opisałam je zgodnie z definicją jaką podaje Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego.
1. Nadciśnienie uprzednio występujące
Rozpoznaje się, gdy wartości ciśnienia tętniczego równe lub większe niż 140/90 mm Hg wystąpiły przed ciążą lub przed 20. tygodniem ciąży i utrzymują się po 12 tygodniach od rozwiązania.
2. Nadciśnienie wywołane ciążą
Mówimy o nim, gdy wartości ciśnienia tętniczego wspomniane wyżej rozwijają się po 20. tygodniu ciąży i znikają do 12 tygodni po jej rozwiązaniu.
3. Stan przedrzucawkowy
To stan, który poważnie zagraża zdrowiu zarówno mamy i jak dziecka (grozi m.in. porodem przedwczesnym, przedwczesnym oddzieleniem się łożyska, niedotlenieniem czy niewydolnością nerek i krążenia u mamy). Stan ten jest powikłaniem nadciśnienia tętniczego i pojawia się zazwyczaj między 20. tygodniem ciąży a trzecią dobą połogu. Na stan przedrzucawkowy składa się nadciśnienie indukowane ciążą plus któryś z następujących objawów: białkomocz, trombocytopenia, pogorszenie funkcji nerek, uszkodzenie funkcji wątroby, obrzęk płuc, zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego.
[su_spacer=”20″]
Zalecenia dietetyczne – nadciśnienie tętnicze w ciąży
Odpowiedni sposób żywienia odgrywa bardzo istotną rolę zarówno w zapobieganiu jak i leczeniu nadciśnienia tętniczego. Jeśli ktoś mi nie wierzy to myślę, że wystarczającym argumentem jest fakt, że Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego wymienia zalecenia dietetyczne jako niefarmakologiczne metody leczenia. Jak wyglądają tego typu zalecenia dla przyszłych mam, które zmagają się z nadciśnieniem tętniczym?
[su_spacer=”20″]
1. Spożywaj zalecaną ilość sodu
Być może Was zaskoczę, ale przyszłym mamom, których problemem jest nadciśnienie tętnicze w ciąży nie zaleca się ograniczania ilości sodu. Głównym źródłem tego pierwiastka jest dla nas sól kuchenna jednak nie oznacza to, że kobiety w ciąży mogą solić ile chcą bez żadnych konsekwencji. Najnowsze normy żywienia mówią, że wystarczające spożycie (AI) sodu dla kobiet ciężarnych jest takie samo jak dla kobiet nie będących w ciąży (1500 mg na dobę). Odpowiada to jednej płaskiej łyżeczce soli, ale musimy brać pod uwagę, że w wielu produktach występuje „sól ukryta„.
Produkty bogate w sód to, m.in.:
- kabanosy;
- salami;
- płatki kukurydziane;
- ser typu „feta”;
- słone przekąski: chipsy, krakersy, popcorn, solone orzeszki;
- sery topione;
- ryby wędzone;
Podsumowując zalecenia dotyczące sodu – nie ograniczajcie ilości sodu, ale dbajcie o to by nie spożywać go w nadmiarze. Jeśli spożywacie dużo produktów z wyżej wymienionej listy to ograniczcie dosalanie potraw. Pamiętajcie również, aby zastąpić sól świeżymi ziołami (ale nie mieszankami przypraw, które mają również dużo sodu).
[su_spacer=”20″]
2. Jedz dużo warzyw – szczególnie tych, które są bogate w potas
Potas to pierwiastek, który dba o prawidłowe funkcjonowanie naszej gospodarki wodno-elektrolitowej. Dlatego jego odpowiednia ilość w diecie jest bardzo istotna w przypadku pojawienia się nadciśnienia tętniczego (a także obrzęków). Bogatym źródłem potasu są wybrane warzywa, które warto włączyć do jadłospisu. Szczególnie, że ich spożywanie przynosi nam wiele innych korzyści. Są one źródłem błonnika pokarmowego (ważnego przy zaparciach!), witamin i flawonoidów.
Warzywa bogate w potas to, m.in.:
- fasola biała;
- natka pietruszki;
- ziemniaki;
- pomidory;
- brokuły;
- buraki;
[su_spacer=”20″]
3. Zadbaj o odpowiednią ilość wapnia w jadłospisie
Wapń to pierwiastek, którego nie powinno zabraknąć w jadłospisie nie tylko ze względu na to, że jest budulcem kości i gwarantuje prawidłowy rozwój dziecka oraz mocne kości u mamy. Może on korzystnie wpływać na wartości ciśnienia tętniczego co prawdopodobnie wynika z tego, że reguluje napięcie mięśni. Dlatego warto, aby w ramach zapobiegania lub leczenia nadciśnienia tętniczego (a także obrzęków) włączyć produkty bogate w wapń do jadłospisu.
Produkty bogate w wapń to, m.in.:
- mleko i produkty mleczne;
- mleko roślinne wzbogacone w wapń;
- mak;
- migdały;
- orzechy laskowe;
- natka pietruszki;
- sardynki;
[su_spacer=”20″]
4. Nie ograniczaj ilości płynów
W przypadku nadciśnienia tętniczego w ciąży (choć nie tylko, bo odpowiednia ilość płynów jest ważna na co dzień) musimy pamiętać żeby nie zmniejszać ilości przyjmowanych płynów (przeczytaj więcej na temat nawodnienia organizmu w ciąży).
[su_spacer=”20″]
Nadciśnienie tętnicze w ciąży – podsumowanie
Podsumowując, odpowiedni sposób żywienia to potężna broń w walce z nadciśnieniem tętniczym. To o czym musimy pamiętać jeśli chcemy się przed nim chronić to odpowiednia ilość sodu, potasu i wapnia w diecie. Ważne jest również przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów.
Wybrane źródła naukowe, z których pochodzą informacje znajdujące się we wpisie:
- Izabela Mężyk, Barbara Kotlarz, Beata Naworska i wsp., Edukacja, opieka i leczenie kobiet w ciąży z różnymi postaciami nadciśnienia tętniczego, Problemy Pielęgniarstwa 2010; 18 (4): 512–51.
- Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego, Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym— 2015 rok.
- Urszula Brzezińska, Teresa Kosicka, Andrzej Tykarski, Wapń a nadciśnienie tętnicze, Arterial Hypertension 2004, vol. 8, no 2, pages 109–118.