W okresie jesienno-zimowym powraca temat jakim jest suplementacja witaminy D. Obecnie wiemy już, że jej działanie nie ogranicza się wyłącznie do układu kostnego. Coraz więcej mówi się o roli, jaką witamina D spełnia w cukrzycy, chorobach autoimmunologicznych czy depresji. Suplementacja witaminy D to ważne i wielowymiarowe zagadnienie. W związku z tym, że nastał październik, jest to dobry moment, aby przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu.
Stanowisko ekspertów na temat suplementacji witaminy D w okresie jesienno-zimowym jest zgodne – jest ona konieczna. Ze względu na to, że ilość promieniowania słonecznego niezbędnego do skórnej syntezy witaminy D w tym okresie jest niewielka, zaleca się suplementację od maja do września. Podkreśla się również, że należy połączyć ją z dietą bogatą w witaminę D.
A co z pozostałymi miesiącami? Czy w okresie wiosenno-letnim suplementacja witaminy D jest również konieczna? W tej kwestii zdania ekspertów są podzielone. Niektóre źródła, takie jak badanie Krzyścin i wsp. (2001) podają, że położenie geograficzne naszego kraju wyklucza efektywną fotosyntezę witaminy D nawet w miesiącach letnich. W związku z tym badacze zalecają, aby suplementować witaminę D przez cały rok.
Inne stanowisko przyjął Polski Zespół Ekspertów we współpracy z Europejskim Towarzystwem witaminy D – EVIDAS. Według wydanej przez nich w 2018 roku nowelizacji zasad suplementacji, przyjmowanie suplementów witaminy D w miesiącach wiosennych i letnich nie jest konieczne jeśli przebywamy na słońcu przez minimum 15 minut. Powinniśmy mieć przy tym odsłonięte podudzia i przedramiona oraz korzystać z kąpieli słonecznych w godzinach od 10 do 15 bez kremów z filtrem. Równocześnie eksperci podkreślają, że nawet jeśli ktoś spełnia te warunki to choć suplementacja nie jest konieczna, to jest wciąż zalecana i bezpieczna.
Jak interpretować te zalecenia w praktyce? Po pierwsze eksperci są zgodni co do zasadności suplementacji w okresie jesienno-zimowym. W tym okresie, suplementacja witaminy D jest jak najbardziej zalecana. Po drugie w okresie wiosenno-letnim sprawa wydaje się prosta, bo dni są zazwyczaj bardziej słoneczne. Ale! Weźcie pod uwagę fakt, że większość z nas wychodzi na słońce posmarowana kosmetykami do opalania z filtrem, które uniemożliwiają skórną syntezę witaminy D. Poza tym pojawiają się dowody na to, że mimo wszystko ilość promieni słonecznych w okresie wiosenno-letnim może być niewystarczająca do syntezy witaminy D w odpowiednich ilościach.
Biorąc pod uwagę fakt, że według najnowszych rekomendacji suplementacja witaminy D w okresie wiosenno-letnim jest bezpieczna i zalecana to myślę, że warto ją kontynuować. Szczególnie jeśli znajdujemy się w grupie zagrożonej jej niedoborami. Zaliczają siędo niej m.in. osoby z chorobami autoimmunologicznymi, cukrzycą, a także osoby otyłe.
Poniżej znajdziecie najnowsze wytyczne (2018 rok) dotyczące zasad suplementacji witaminy D, które zostały opracowane przez Polski Zespół Ekspertów we współpracy z Europejskim Towarzystwem witaminy D – EVIDAS
Okres od maja do września: suplementacja nie jest konieczna u osób zdrowych, które przebywają na słońcu z odkrytymi przedramionami i podudziami przez minimum 15 minut w godzinach od 10 do 15 bez kremów z filtrem. Pomimo tego, że suplementacja nie jest u tych osób konieczna to wciąż jest zalecana i bezpieczna.
Jeśli przedstawione wyżej warunki nie są spełnione to zaleca się suplementację na poziomie 800-2000 IU/dobę przez CAŁY ROK. Dawka zależy od masy ciała i ilości witaminy D w diecie przy czym pamiętajcie, że mówimy tu o osobach zdrowych.
Zasady jak wyżej.
Po potwierdzeniu ciąży należy kontrolować 25(OH)D w surowicy tak, aby utrzymać optymalne stężenie >30–80 ng/ml. Jeśli nie mamy możliwości oznaczenia 25(OH)D to zaleca się 2000 IU/dobę, przez cały okres ciąży i laktacji.
Skoro mówimy już o grupie osób, które są szczególnie zagrożone niedoborem witaminy D to na wstępie sprawdźcie czy należycie do tej grupy. Zwiększone ryzyko niedoboru występuje w przypadku:
Wymieniłam tylko wybrane czynniki ryzyka, natomiast wszystkie z nich możecie zobaczyć na poniższej rycinie.
Zasady suplementacji witaminy D w grupie ryzyka wyglądają następująco:
Pamiętajcie, że profilaktyczne stosowanie suplementów witaminy D powinno być zindywidualizowane. Dawkę dobiera się na podstawie wieku, masy ciała, pory roku, a także trybu życia (w tym diety).
A co jeśli w badaniu stężenia 25(OH)D zdiagnozowany zostanie niedobór? W tej sytuacji dobiera się dawkę zależną od stężenia 25(OH)D. U osób z grupy ryzyka, brane są pod uwagę również czynniki, takie jak stosowane leki i charakterystyka danej choroby.
Są dwie kwestie, na które musimy zwrócić uwagę zanim rozpoczniemy suplementację witaminy D.
Skąd tak właściwie wiemy, że mamy niedobór witaminy D? Jak to sprawdzić? W tym celu musimy wykonać badanie stężenia 25(OH)D w organizmie. Standardem diagnostycznym jest oznaczenie 25(OH)D2 i 25(OH)D3(25(OH)D CAŁKOWITA – TOTAL).
Wyniki dotyczą stężenia 25(OH)D w surowicy
Jeśli zostanie u Was zdiagnozowany niedobór, to tak jak wspominałam wcześniej dawka suplementu nie powinna być dobierana na oko. Należy dobrać ją do indywidualnych potrzeb organizmu (wieku, masy ciała, ewentualnych chorób) oraz do stężenia 25(OH)D w surowicy.
Podsumowując, suplementację witaminą D można stosować przez cały rok, ponieważ nawet w okresie wiosenno-letnim jest bezpieczna i zalecana. Należy to rozważyć szczególnie w przypadku, gdy chorujecie na Hashimoto, endometriozę czy cukrzycę (lub z innych wymienionych wcześniej powodów należycie do grupy zagrożonej niedoborami).
Pamiętajcie jednak, że nie zaleca się stosowania wysokich dawek uderzeniowych w polskich warunkach. Poza tym, dawka witaminy D powinna być dobrana indywidualnie. Przy jej ustalaniu należy wziąć pod uwagę wiek, masę ciała, stan zdrowia oraz stężenie 25(OH)D w surowicy.
Wybrane źródła naukowe, z których pochodzą informacje zamieszczone w artykule
Adenomioza to choroba, która przez niektórych nazywana jest „siostrą endometriozy”. Jednak patrząc na ilość informacji na jej temat, można odnieść wrażenie, że jest to ta
Z czym kojarzy Ci się gulasz? Jeśli z mięsem czerwonym, którego należy unikać na diecie przeciwzapalnej, to masz rację, ale…Dziś pokażę Ci, że da się
